De Drie-eenheid
Als we de schepping bekijken en onszelf dus ook, dan zien we dat relatie een heel belangrijke rol speelt in het leven, en ook de hele intieme relatie waardoor wij schepselen ons weer voortplanten. Als we de tien geboden bekijken en de hele Bijbel, ook de onderwijzingen van Jezus, dan draait daar ook praktisch alles om relatie – relatie met God en met elkaar. Jezus zegt zelfs dat alle geboden uit de Bijbel samengevat kunnen worden in de woorden: Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf.
Dat relatie centraal staat of hoort te staan zie je ook als iemand op zijn sterfbed ligt; dan laat die persoon zijn geliefden en naaste familieleden komen en niet zijn bezittingen of zo. En waarom kunnen mensen uit arme landen vaak toch zo blij zijn? Omdat ze veel en nauwere relaties met elkaar hebben. En waarom pleegt iemand zelfmoord? Meestal vanwege een mislukte relatie of eenzaamheid.
Het mooiste van relatie is natuurlijk de liefde, echte liefde dan wel te verstaan, en dat is tegelijk onze allergrootste behoefte.
God is liefde, zegt de apostel Johannes. Maar hoe kan iemand liefde zijn zonder dat er een relatie is met iemand anders? Dus toen God nog niets had geschapen, kon Hij toen nog geen liefde zijn? Dus kun je concluderen dat God zelf uit relatie bestaat, iets wat Jezus trouwens ook benadrukt. En als je ervan uitgaat dat God geschapen heeft naar zijn aard en dat man en vrouw (met de mogelijkheid van kinderen krijgen) naar zijn beeld gemaakt zijn, dan is alle relatie in de schepping, bij mensen, dieren en planten een uiting van Zijn wezen.
De joden en Jehova’s getuigen zullen de drie-eenheid heftig ontkennen en de islamieten ook, die zien dat als veelgodendom.
Luister, Israël: Jahweh, onze Jahweh God is één!
Waarom wordt dat gezegd? Misschien vanwege andere teksten die er in de Bijbel staan: God zei: ‘Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken… en God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep Hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep Hij de mensen. En na de zondeval van Adam en Eva zei God: Nu is de mens aan ons gelijk geworden, nu heeft hij kennis van goed en kwaad.
De joden zeggen dat God geen samenstel van personen kan zijn omdat er staat dat Hij één is, maar het kan evengoed betekenen dat God in zijn drie-eenheid één is. Voor christenen die in de drie-eenheid geloven bestaat er ook maar één God.
Jezus zei: de Vader en Ik zijn één, en: Geloof me: Ik ben in de Vader en de Vader is in Mij, en: Alles wat van de Vader is, is van Mij, en: Wanneer iemand Mij liefheeft zal hij zich houden aan wat Ik zeg, Mijn Vader zal hem liefhebben en Mijn Vader en Ik zullen bij hem komen en bij hem wonen. En hoe doet Hij dat? door de Geest die in onze harten gegeven is. En Alles wat de Vader heeft, is het Mijne; daarom heb Ik gezegd dat Hij [de Geest] het uit het Mijne zal nemen en het u zal verkondigen. Hier zie je de drie-eenheid duidelijk, maar ook natuurlijk in de opdracht van Jezus om de nieuwe gelovigen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Paulus noemt ze vaak ook samen: De genade van de Heer Jezus Christus, de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen.
Bij mijn eerste ervaring met God, die direct mijn bekering veroorzaakte, kwam ik Hem tegen in drie gedaanten. Ik riep Jezus aan als spontane reactie op een stem die ik in mijn binnenste hoorde en vanaf dat moment begon een aldoordringend licht op mij te schijnen en ontstond er daardoor een stevige geestelijke strijd. Ik besefte meer en meer dat ik het met Jezus te doen had en uiteindelijk ontving ik zijn vergeving en bevrijdde Hij mij van een boze geest. Ik ervoer direct nadat ik Jezus aangenomen had dat ik bij de Vader op schoot zat en overgoten werd met zijn liefde. Leven, liefde en blijdschap stroomde naar binnen vergezeld van allerlei inzichten – dat was het moment dat ik volgegoten werd met de heilige Geest zoals ik later begreep. En die ervaring bracht me helemaal niet in de war, ik wist gewoon dat ik bij dit alles met één God te maken had.
Het is wel waar dat de uitdrukking ‘drie-eenheid’ nergens in de Bijbel staat. Er staat dus ook niet: Wie in de drie-eenheid gelooft heeft eeuwig leven, maar (in de eerste brief van Johannes en gelijksoortige uitspraken op vele andere plaatsen): Als iemand belijdt dat Jezus de Zoon van God is, blijft God in hem en blijft hij in God.
Stel dat God geen drie-eenheid is
Ik denk dat we het allemaal met elkaar eens zijn dat alomtegenwoordigheid en almacht typisch goddelijke eigenschappen zijn.
Jezus zei bij zijn vertrek van de aarde: Mij is alle macht gegeven in de hemel en op de aarde. In Johannes zei Hij: Want waar twee of drie vergaderd zijn in mijn naam, daar ben Ik in hun midden, dus op miljoenen plaatsen tegelijk.
De brief aan de Hebreeën begint met te zeggen: Op velerlei wijzen en langs velerlei wegen heeft God in het verleden tot de voorouders gesproken door de profeten, maar nu de tijd ten einde loopt heeft Hij tot ons gesproken door zijn Zoon, die Hij heeft aangewezen als enige erfgenaam en door wie Hij de wereld heeft geschapen. Hieruit blijkt ook dat Jezus geen mens of engel is. Hij is Gods Zoon en door Hem is alles geschapen. En Paulus zegt van Hem: In Hem is alles geschapen, alles in de hemel en alles op aarde, het zichtbare en het onzichtbare, vorsten en heersers, machten en krachten, alles is door Hem en voor Hem geschapen. Hij bestaat vóór alles en alles bestaat in Hem. Dat klinkt allemaal zeer goddelijk en natuurlijk helemaal dat Hij Gods Zoon wordt genoemd. Dus als de Vader met de Zoon niet één God vormen, dan hebben we duidelijk te maken met twee Goden en dat gelooft natuurlijk niemand. En in bovenstaande tekst staat dat Jezus erfgenaam is van alle dingen. Als Jezus niet mede God zou zijn, zou God na dit erven door Jezus zelf niets meer hebben…
En nu de Geest. Jezus zei: Elke zonde en elke godslastering kan de mensen worden vergeven, maar wie de Geest lastert kan niet worden vergeven. En iedereen die iets ten nadele van de Mensenzoon zegt, zal worden vergeven. Maar wie kwaadspreekt van de heilige Geest zal niet worden vergeven, noch in deze wereld, noch in de komende. Dat klinkt heel streng en maakt duidelijk dat de Geest niet minder dan God is.
In Handelingen zegt Petrus: Ananias, waarom heb je je door de satan laten misleiden en heb je de heilige Geest bedrogen door een deel van de opbrengst van het stuk grond achter te houden? … Wat heeft je bezield om je zo te gedragen? Niet de mensen heb je bedrogen, maar God zelf.
Hier wordt de Geest aan God gelijk gesteld en dat is logisch, de Geest van God kan natuurlijk geen mens of een engel zijn, dus dan gaat het er meer om of Hij een persoon is of niet.
Er zijn vele teksten die duidelijk maken dat Hij een persoon is. Bijvoorbeeld: Maak Gods heilige Geest niet bedroefd, en: Op een dag, toen ze aan het vasten waren en een gebedsdienst hielden voor de Heer, zei de heilige Geest tegen hen: ‘Stel Mij …., en: Maak je dan vooraf geen zorgen over wat je zult gaan zeggen … want jullie zijn het niet die dan spreken, maar het is de heilige Geest, en: De Geest en de bruid zeggen: ‘Kom!’
De bruid
In de schepping is alles eenheid in veelheid, en zo ook de bruid die uit miljarden mensen – hopelijk – zal bestaan. Samen zullen zij één bruid voor Jezus vormen en er zal een volkomen eenheid met God ontstaan. Het huwelijk tussen man en vrouw is daar een beeld van zegt de apostel Paulus. En zo zal er als het ware een heilige vier-eenheid ontstaan…, zoals Jezus ook vlak voor zijn dood gebeden had: Laat hen allen één zijn, Vader. Zoals U in Mij bent en Ik in U, laat hen zo ook in Ons zijn, en Ik heb hen laten delen in de grootheid die U Mij gegeven hebt, opdat zij één zijn zoals Wij: Ik in hen en U in Mij, en Vader, U hebt hen aan Mij geschonken, laat hen dan zijn waar Ik ben. Dit is een toekomst die doet duizelen. Wat een liefde! We zullen opgetrokken worden naar grote hoogte en de volle diepte van zijn liefde gaan kennen. En dan zal ons leven pas volop gaan beginnen.
