Opnieuw geboren

 

Jezus zei tegen Nicodemus, een belangrijke leraar in Israël, die ‘s avonds met enkele vragen bij Hem op bezoek was gekomen:
image782
‘Ik verzeker u: alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien.’ ‘Hoe kan iemand geboren worden als hij al oud is?’ vroeg Nikodemus. ‘Hij kan toch niet voor de tweede keer de moederschoot ingaan en weer geboren worden?’ Jezus antwoordde: ‘Ik verzeker u: niemand kan het koninkrijk van God binnengaan als hij niet geboren wordt uit water en geest.

Dat klinkt mysterieus omdat we, als we deze ervaring niet gehad hebben, niet kunnen vatten wat Jezus bedoelt en niet zien wat er aan de andere kant van die nieuwe geboorte ligt. Onbekend is het verschijnsel wedergeboorte niet als we naar de natuur kijken: een zaadje dat sterft en nieuw leven voortbrengt, een rups die een vlinder wordt, maar ook een geboorte en kruipen uit een ei. De natuur stopt deze processen niet, breekt ze niet af, maar wij kunnen dat in geestelijke zin wel – hier komt onze vrije wil om de hoek kijken – met als resultaat dat de meeste mensen in dit leven niet opnieuw geboren worden.
In de natuur blijft alles gevangen in de vergankelijkheid, tijdelijkheid, maar wie in dit leven opnieuw geboren wordt zoals Jezus bedoelt, ontvangt nu al eeuwig leven. Jezus zegt het: Ik verzeker u: wie luistert naar wat Ik zeg en Hem gelooft die Mij gezonden heeft, heeft eeuwig leven; over hem wordt geen oordeel uitgesproken, hij is van de dood overgegaan naar het leven.


De natuur predikt 

Een kindje in de baarmoeder, in z’n element, zwevend door het water en met een volledige verzorging door de navelstreng heen.

image366Maar toch, op een gegeven moment wordt het wat eng daarbinnen – er moet iets gebeuren. Dan begint de tijd van de weeën, van benauwdheden, en zo gaat het naar de buitenwereld.

Dat is een heel nieuw leven: lucht in plaats van water en geen navelstreng meer. Maar goed dat de baby geen volwassen geest is, anders zouden we heel wat gesprekken nodig hebben om hem gerust te stellen en te overtuigen van de noodzaak van de geboorte. Die navelstreng doorsnijden en van water naar lucht, stel je voor!

Zo is het vaak ook met de wedergeboorte: door de benauwdheden heen naar een heel nieuw leven.
Dit keer niet door de baarmoederhals heen, maar nu door de enge poort. De navelstrengverbinding met de wereld wordt doorgesneden…

image084Het woord van God, Jezus zelf, wordt ons nieuwe voedsel.
Ik ben het brood dat leven geeft, zegt Hij. En de heilige Geest wordt onze lucht, onze zuurstof. In de baarmoeder van de moeder kunnen wij niet blijven, in de baarmoeder van de wereld mogen wij blijven. Onze vrije wil mag beslissen.

Een kindje in de baarmoeder zal sterven als het daar blijft, zo ook de ziel die in de wereld blijft. Trouwens, Jezus noemt de mensen in de wereld al doden.
Mijn koninkrijk is niet van deze wereld, zei Jezus. Ons vaderland is in de hemel, zegt Paulus. Je moet de grens over: het ene land uit om het andere binnen te kunnen komen.
In dat nieuwe rijk komen wij niet door de lichamelijke dood, maar door de wedergeboorte, het loslaten van jezelf en overgeven aan Hem.
Laat die navelstreng maar doorsnijden want er komt ook allemaal gif door: haat, onreinheid, begeerte en egoïstische gedachten.

image081Weet je hoe omvattend de wedergeboorte is? Vertel een vis maar dat hij niet meer in water maar in lucht moet gaan leven. Hij zou je voor gek uitmaken als hij dat kon. Zou je toch aan blijven dringen en de vis zou de mogelijkheden hebben je te doden, dan zou hij dat doen, behalve als hij je vertrouwt natuurlijk.

Zo zijn Jezus’ volgelingen niet alleen dwaas voor de wereld, zoals de Bijbel dat zegt, maar ze worden zelfs gedood, net zoals dat bij Jezus gebeurd is. Jezus’ discipelen worden door Hem vissers van mensen genoemd: zij halen de vis uit het water, oftewel de ziel uit de baarmoeder van de wereld. Zodat het sterft?
Ja. De oorspronkelijke aard sterft. Maar, en daar begint het goddelijke wonder: dezelfde kracht die Jezus uit de doden opwekte, verwekt in jou een rein en vrij leven, een goddelijk en eeuwig leven zelfs!
En zo is de vis gered uit de waterverontreiniging die tot de dood leidt.

 

Niet iedereen beleeft de wedergeboorte zo duidelijk en niet iedereen kan de datum noemen dat het gebeurd is, maar dat hoeft ook niet; op een gegeven moment besef je dat het gebeurd is. Franciscus van Assisi bijvoorbeeld had het in zijn slaap ontvangen. Maar behalve dat het een eenmalige gebeurtenis is, is het ook een proces om van het oude naar het nieuwe leven over te stappen.

 

De natuur predikt verder

image077Er groeit een zaadje aan een korenhalm…
De ‘mama-plant’ houdt het zaadje veilig vast, totdat het gerijpt is.
Hier heerst een onverbiddelijke natuurwet: het zaadje wordt rijp, het valt, verdwijnt in de grond, sterft en brengt nieuw leven voort.

Nu wij: wij zijn ook als zaadjes. Wij worden volwassen, rijp en dan zegt Jezus: “laat los”.

“O nee” roepen wij dan, “de wereld waar wij in zijn, dáár voelen wij ons thuis”. Maar als wij diep in ons hart toch echt willen leven, dan roept God de wind en dan kan het zelfs gaan stormen in ons leven totdat het zaadje valt.

Nu liggen de zaadjes op de grond.
“Ga de grond maar in”, zegt Jezus. “Ja, maar dan ga ik dood”. Goed argument, maar op de grond sterft een zaadje op den duur ook, maar dan zonder iets voort te brengen.
Goed, daar gaat ie dan, de grond in, erop vertrouwend dat als God ons erin stuurt, Hij ons ook als het ware uit de dood zal opwekken.

image760En ja hoor: het zaadje sterft – het eigen ik met zijn bedorven natuur, zijn ik-gerichtheid, sterft. Het gaat rotten en verschrompelt en er blijft weinig van over. Maar … er komt nieuw leven uit, eeuwig leven zelfs, en hopelijk met honderdvoudig vrucht.

image761Wedergeboorte noemt de Bijbel dit proces dus.

Zaadjes die aan zichzelf vasthouden, die weigeren zichzelf uit liefde voor God en de anderen los te laten (te verloochenen) die gaan verloren. Een onverbiddelijke hemelse ‘natuur’wet.

Dus, ‘waag’ het erop, laat je zekerheden los, jezelf ook, en laat je vallen in Gods handen. Vertrouw jezelf toe aan de beloften uit de Bijbel. Geloof dat God liefde is en niet liegt.
Je zult er versteld van staan hoe je zich volkomen thuis zult voelen bij God.

Wie zijn leven zal proberen te behouden, zal het verliezen, maar die het verliezen zal voor Mij zal het redden… Vijf keer zegt Jezus dit in de evangeliën. En de apostel Petrus zegt: Heb elkaar dan ook onvoorwaardelijk lief, met een zuiver hart, als mensen die opnieuw zijn geboren, niet uit vergankelijk maar uit onvergankelijk zaad, door Gods levende en altijd blijvende woord... en uw loon in de hemelen en ook hier op aarde zal groot zijn, belooft Jezus ons.


Het Woord predikt verder

De wedergeboorte is iets enorm indrukwekkends, zoals de apostel Johannes het ook uitdrukt: Bedenk toch hoe groot de liefde is die de Vader ons heeft geschonken! Wij worden kinderen van God genoemd, en dat zijn we ook. Van nature zijn we kinderen van de natuur, maar door de wedergeboorte worden we uit God geboren en worden we zijn kinderen. Dan ontstaat er direct een intimiteit met God die met geen woorden uit te leggen is. De apostel Paulus zegt: Maar toen de tijd gekomen was zond God zijn Zoon, geboren uit een vrouw en onderworpen aan de wet, maar gezonden om ons vrij te kopen van de wet opdat wij zijn kinderen zouden worden. En omdat u zijn kinderen bent, heeft God ons de Geest van zijn Zoon gegeven, die ‘Abba, Vader’ roept. U bent nu geen slaven meer, u bent kinderen van God en als zijn kinderen bent u erfgenamen, door de wil van God.

Abba betekent papa. Zo intiem wordt het. Je bent dan geen slaaf meer van de natuur met zijn sterfelijkheid en verkeerde neigingen, maar een kind dat alles gaat erven ook nog. Dat is natuurlijk met geen pen te beschrijven.

Je laat als het ware een zandkorreltje vallen om een dikke diamant te krijgen, maar raar genoeg zetten de meesten die stap niet – verslaafd aan het tijdelijke.

image763Jezus zegt: Nauw is de poort naar het leven, en smal de weg ernaartoe, en slechts weinigen weten die te vinden. En waarom niet?

Dat wordt duidelijk als Jezus een gelijkenis vertelt: Het is met het koninkrijk van de hemel als met een schat die verborgen lag in een akker. Iemand vond hem en verborg hem opnieuw, en in zijn vreugde besloot hij alles te verkopen wat hij had en die akker te kopen. Ook is het met het koninkrijk van de hemel als met een koopman die op zoek was naar mooie parels. Toen hij een uitzonderlijk waardevolle parel vond, besloot hij alles te verkopen wat hij had en die te kopen.

Dus, we moeten bereid zijn om er alles voor los te laten en dan kom je de nieuwe wereld binnen, net zoals een baby de baarmoeder moet loslaten en een vlinder de cocon moet achterlaten.

Misschien vraag je je af hoe de wedergeboorte uiteindelijk op gang kan komen.

Het is op de eerste plaats een goddelijk wonder dat op Zijn initiatief begint. Onze rol is op de knieën gaan, Hem oprecht voor alles vergeving vragen. De grootste zonde is ons ongeloof in Hem en onze hoogmoed en rebellie, en daar komt alle andere ellende uit voort. Jezus riep op tot bekering: dat wil zeggen zonden belijden, ons omdraaien naar God toe en ons helemaal overgeven, bereid zijn alles te doen wat Hij vraagt. En het eerste wat Hij dan vraagt is Hem te vertrouwen, zijn liefde en vergeving aan te nemen en bereid zijn anderen ook te willen vergeven. Dat kan allemaal moeilijk zijn. Het is voor een rups ook een hele strijd om als een vlinder uit de cocon te komen. Maar Jezus moedigt ons aan: Strijd om in te gaan door de enge poort. Die poort is zo smal, dat je er alleen doorheen komt als je alle lasten en zonden loslaat.

image085De wereld is geschapen door het woord van God – God sprak en het was er. Het nieuwe leven in ons, de herschepping, ontstaat ook door het woord van God en door zijn heilige Geest. Misschien is het voor je belangrijk in de Bijbel te gaan lezen, al pratend met God. Maar misschien ligt er voor je toch teveel een sluier overheen.

God geeft in ieder geval een belofte: Wie Mij ijverig zoeken, zullen Mij vinden.